Institut za kriminološka i sociološka istraživanja, Beograd
Primljeno: 2. 6. 2021. godine
Prihvaćeno: 11. 10. 2021. godine
UDK: 316.034:343.811
Strane: 59-76
Sve intenzivnije usmeravanje stručne naučne pažnje ka izučavanju zatvorske socijalne klime, poslednjih decenija, od izuzetne je važnosti, jer rezultati istraživanja ukazuju na podatak da karakteristike zatvora (fizičke, arhitektonske, socijalne, organizacione i dr.) zapravo posreduju između prestupnika i rehabilitacionih ili terapijskih mera. Drugim rečima, socijalna ili institucionalna klima potencijalno može da olakša uspešnu rehabilitaciju osuđenika ili pak, da ometa njen napredak. Pregledom literature uočljiv je veliki broj različitih terminoloških određenja i definisanja pojma zatvorske socijalne klime, pa se ona često definiše i kao materijalna, socijalna i emocionalna stanja date jedinice i podrazumeva interakciju između navedenih faktora. Opšte konceptualizacije socijalne klime uključuju relacionu klimu, psihosocijalno okruženje, socijalnu atmosferu, socijalno okruženje i atmosferu odeljenja. Socijalna klima se takođe može meriti procenom stvarne, poželjne i očekivane socijalne klime i kako je doživljavaju osuđenici, zaposleni stručni radnici u zatvoru ili pojedinci iz društvene zajednice. U ovom radu, autor nastoji da osvetli pojam zatvorske socijalne klime, kao i faktore koji je determinišu. Poseban naglasak u radu je stavljen na percepciju zatvorske socijalne klime od strane stručnih radnika, uticaju koji socijalna klima ostvaruje na ponašanje osuđenika, kao i sagledavanju svih onih aspekata koji proizilaze iz radnog okruženja, vrste radne organizacije i odnosa, a koji utiču na formiranje socijalne klime u zatvorskoj sredini.
KLJUČNE REČI: zatvorska socijalna klima, zatvorsko okruženje, ponašanje osuđenika, uloga stručnih radnika
