Univerzitet u Beogradu – Filozofski fakultet, Beograd, Srbija
Primljeno: 10.12.2023. godine
Revidirana verzija: 28.12.2023. godine
Prihvaćeno: 29.12.2023. godine
UDK: 338.32.053.2(4-664)
Strane: 25-40
U radu se neoekstraktivizam kao sadašnja faza u razvoju kapitalizma analitički povezuje sa fenomenom grabljenja/zgrtanja (grabbing) zemljišta, koji se odnosi na direktne strane investicije u manje razvijene zemlje, usmerene ka pribavljanju zemljišta radi eskploatacije ruda i minerala, produkcije biogoriva i hrane. U prvom delu radu izlažu se relevantna kritička tumačenja procesa grabljenja zemljišta i neoekstraktivizma, i otvara pitanje da li uočena teritorijalizacija borbi protiv navedenih procesa doprinosi porastu njihovog mobilizacijskog potencijala ili populističkih podvajanja. U drugom delu rada skreće se pažnja na izloženost evropskih postsocijalističkih zemalja grabljenju zemljišta i neoekstraktivizmu, uključujući iskustvo Srbije, i ukazuje da je to još relativno zapostavljena istraživačka tema u sociologiji.
KLJUČNE REČI: neoekstraktivizam / grabljenje zemljišta / akumulacija kapitala / postsocijalizam / Evropska unija / Srbija
