Treći osnovni sud u Beogradu, Srbija
Primljeno: 24.11.2023. godine
Revidirana verzija: 18.12.2023. godine
Prihvaćeno: 12.01.2024. godine
UDK: 343.263.2
Strane: 169-183
Kazna zatvora sa izdržavanjem u prostorijama u kojima osuđeni stanuje (tzv. „kućni zatvor“) se javlja kao jedna od najzastupljenijih alternativnih krivičnih sankcija u praksi domaćih sudova, naročito nakon poslednjih izmena Krivičnog zakonika kojima je značajno smanjena mogućnost izricanja uslovne osude. Specifičnost ove sankcije se ogleda u samom izvršenju kazne zatvora, jer ona ne predstavlja posebnu sankciju već različit način izvršenja kazne zatvora, koja se ne izdržava u zavodu za izvršenje kazne zatvora već u prostorijama u kojima osuđeni stanuje, što je po pravilu povoljnije za osuđeno lice. Međutim, „kućni zatvor“, iako predstavlja oblik izvršenja kazne zatvora, u mnogome se razlikuje od „klasičnog zatvora“ i zbog svojih karakteristika jeste sui generis vid lišenja slobode. Iako ovakav specifičan način izvršenja kazne zatvora koji se s obzirom na svoje karakteristike svrstava u alternativnu krivičnu sankciju ima brojne prednosti, u praksi se javljaju i značajni problemi prilikom realizacije „kućnog zatvora“, naročito prilikom započinjanja izvršenja, koje zakonodavac nije precizno regulisao, zbog čega često dolazi do nemogućnosti da se uopšte započne sa izvršenjem. Takođe, treba ukazati i na smanjenu mogućnost praćenja resocijalizacije učinioca prilikom izvršenja „kućnog zatvora“ u odnosu na klasičnu kaznu zatvora koju osuđeni izdržava u penalnim uslovima, tačnije u specijalizovanoj ustanovi za izvršenje kazne zatvora. Cilj ovog rada je da ukaže na uočene probleme prilikom izvršenja ove vanzavodske krivične sankcije u praksi sudova, te da pruži moguća rešenja problema koji nastaju prilikom realizacije kazne „kućnog zatvora“.
KLJUČNE REČI: kućni zatvor / alternativne krivične sankcije / problemi u izvršenju kazne „kućnog zatvora“ / moguća rešenja
